آیا می­دانید میزان شیوع سوختگی در کشور ما، هشت برابر متوسط جهانی است؟
آیا می­دانید در ایران هرسال، بیش از 150 هزار مورد سوختگی رخ‌داده و نزدیک به 3 هزار نفر در اثر سوختگی جان خود را از دست می‌دهند؟

نکاتی در مورد سوختگی و پیشگیری از آن

الف)مایعات داغ

• مایعات داغ (آب جوش) شایع‌ترین عامل سوختگی در کودکان است.
• شایع‌ترین مکان‌های وقوع سوختگی با مایعات داغ، آشپزخانه، سفره و یا میز غذا و حمام است.
• از بازی کردن کودکان کنار بخاری‌برقی و یا چراغ‌ خوراک‌پزی به‌ویژه وقتی کتری و قوری روی آن قرار دارد و نامتعادل است، خودداری نمایید.
• هنگام آشپزی و انجام پخت‌وپز کنار اجاق‌گاز و یا نوشیدن مایعات داغ، کودک خود را در آغوش نگیرید. هنگام حمل نوشیدنی‌های داغ مراقب کودکان باشید.
• ظروف حاوی مایعات داغ (فنجان چای، ظرف حاوی غذا و ...) را در وسط میز قرار دهید.
• حمل ظروف حاوی مایعات داغ، چای و غذا توسط کودکان می‌تواند حادثه‌آفرین باشد.
• هنگام پخت‌وپز غذا ( به‌خصوص در مناسبت‌ها و نذری‌ها) مراقب باشید کودکان اطراف دیگ‌های غذا بازی نکنند.

 ب) وسایل گازسوز

• آموزش در کنار استانداردسازی و رعایت نکات ایمنی، مؤثرترین شیوه پیشگیری از سوختگی است.
• وسایل گازسوز باید استاندارد و دارای ترموکوبل باشند و توسط افراد متخصص نصب و حداقل یک‌بار در سال چک شوند.
• نشت گاز از پیک‌نیک، کپسول گاز و یا شیلنگ اجاق‌گاز، یکی از شایع‌ترین علل سوختگی‌های با شعله است.

 ج) مواد قابل اشتعال

• هرگز برای روشن کردن منقل از مواد سریع‌الاشتعال مانند الکل و بنزین استفاده نکنید.
• اجازه ندهید کودکان در نزدیکی منقل کباب و یا گودال، آتش‌بازی کنند.
• از نگهداری مواد آتش‌زا مانند بنزین، نفت، الکل و ... در منزل خودداری کنید.

د) در جشن تولدها

• کبریت، فندک و مواد آتش‌زا را دور از دسترس کودکان خود قرار دهید.
• هرگز شمع روشن را در مجاورت پرده، مبل و هر چیز قابل اشتعال قرار ندهید.
• در جشن تولدها و سایر مراسم، روی شعله شمع خم نشوید، ممکن است موها و یا لباس شما آتش بگیرد.
• برف‌های شادی، جزء مواد سریع‌الاشتعال هستند، هنگام تولد و جشن‌ها مراقب باشید شعله شمع با آن برخورد نداشته باشد، زیرا به‌سرعت آتش می‌گیرد.
• بادکنک‌های حاوی گاز هلیوم می‌توانند در اثر حرارت نظیر شعله شمع منفجر شوند و به شما آسیب بزنند.
• هر نوع مواد شیمیایی موجود در منزل (انواع جرم‌گیر، لوله‌بازکن و ... ) را  دور از دسترس کودکان قرار دهید و در زمان استفاده از آن‌ها مراقب کودکان باشید.

ه) سوختگی ناشی از برق‌گرفتگی

• کارگران ساختمانی، شایع‌ترین قربانیان برق‌گرفتگی در ایران به شمار می‌روند.
• وسایل برقی برای تهیه غذا یا چای‌ساز را روی کابینت و دور از دسترس کودک خود قرار دهید.
• سیم وسایل برقی را پشت وسیله جمع کنید تا کودک با کشیدن سیم آن، سبب واژگونی وسیله و محتویات آن بر روی خود نشود.
• پریزهای برق دور از دسترس کودکان باشد و بر روی آن‌ها از محافظ پلاستیکی استفاده کنید.
• وسایل فلزی مانند میخ و سنجاق و غیره را در نزدیک پریزهای برق قرار ندهید.
• سیم برق وسایلی مانند سشوار و شارژر موبایل باید از دسترس کودکان دور بوده و حتماً از برق خارج شوند (جویدن سیم برق توسط کودکان علت شایع برق‌گرفتگی در کودکان زیر 2 سال در منازل است)
• برای کمک به فردی که دچار برق‌گرفتگی شده، هرگز به وی دست نزنید، بلکه توسط وسایل چوبی و یا پلاستیکی جریان برق را قطع نمایید. 

تنظیم:سارا نعیمی
تهیه شده در: گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی تهران